Context van (medische) data

Houd in het achterhoofd dat alle wetenschappelijk data, cijfers en aantallen in een specifieke context zijn verkregen.

Wetenschappelijke data, cijfers en aantallen die vermeld staan in leerboeken, op websites of in artikelen, zijn niet zomaar losstaande data, cijfers en aantallen. Alle data, cijfers en aantallen zijn verbonden met en gebaseerd op een context. Aan alle data, cijfers en aantallen liggen aannames ten grondslag.

In de praktijk worden data, cijfers en aantallen vaak uit de context gehaald en gegeneraliseerd. Aan de ene kant is dat handig, want als je altijd alle nuances erbij moet halen zou dat veel te veel zijn om te kunnen onthouden. Aan de andere kant betekent het dat de kennis over data, cijfers en aantallen kan verouderen als er nieuwe gegevens beschikbaar komen; of dat data niet geldig zijn voor de specifieke situatie waarover je een uitspraak moet doen.

De opmerking die vaak door studenten wordt gemaakt is: vertel ons nu maar wat waar is, zodat wij het goede antwoord op het tentamen kunnen geven. Op die opmerking kan alleen geantwoord worden met wat je voor de praktijk op dit moment moet weten, maar kan niet aangegeven worden “wat waar is”.
Voorbeeld

Om te illustreren hoe moeilijk het kan zijn om wetenschappelijke informatie te gebruiken, kan je eens kijken naar een commentaar op een artikel uit het New England Journal of Medicine uit September 2012 (Glucose in the Intensive Care Unit, Evidence, Guidelines and Outcomes NEJM sept 2012).

Het commentaar bespreekt de resultaten van groepen die onderzocht hebben of je moet zorgen dat kinderen, die na een operatie op de intensive care unit (ICU) liggen, heel goed gereguleerd moeten zijn voor wat betreft hun glucosespiegel, of juist niet. Sommige artikelen hebben als uitkomst dat het goed reguleren van de glucosespiegel bij deze kinderen zorgt voor minder mortaliteit (sterfte), andere artikelen hebben de boodschap dat het juist schadelijk is als je de glucosespiegel goed reguleert en dat er meer mortaliteit is bij de goed gereguleerde kinderen. Lees dit commentaar eens door, om een beter beeld te krijgen van de context van wetenschappelijke data.

In deze bijlage vind je een voorbeeld en een lijst van enkele factoren die een uitspraak kunnen beïnvloeden. Deze lijst is niet compleet, maar geeft wel een idee over de betrekkelijkheid van getallen.